Οἱ καρποί τής καρδιακής προσευχής κατά τόν Ρουμᾶνο Γέροντα Κλεόπα Ἠλία.

«"Ολες οί αρετές βοηθούν τόν νοϋ νά άποκτήση τήν θεία άγάπη, άλλά περισσότερο άπό όλα ή καθαρά προσευχή. 

Πρώτος καρπός τῆς προσευχῆς είναι ή προσοχή καί δεύτερος ἡ σεμνότης. 

Αύτοί οι δύο καρ­ποί, άν καί φαίνονται πολύ μικροί, όμως εκδηλώνονται πρίν άπό τούς άλλους στόν άγωνιστή τής ἱεράς προσευ­χής. Αποκτούνται μέ τήν έξάσκησι τής νοεράς μνήμης τοϋ Ιησού. Τό ἔργο αὐτό εἶναι άνώτερο άπό τήν άνάγνωσι τών ψαλμών, τήν ψαλμωδία καί τίς άλλες προφορικές προσευχές.

Τρίτος καρπός είναι ή ταπείνωσις.

 Ό τέταρ­τος καρπός είναι ή συγκέντρωσις τών σκέψεών μας. 

Ο πέμπτος είναι ή εύλάβεια. 

Ο έκτος είναι ό φόβος τοϋ Θεοϋ. 

Ο έβδομος ή μνήμη τοϋ θανάτου. 

Ο όγδοος ή ειρήνη τών λογισμών. 

Ο ένατος ή θερμότης τής καρδιάς. 

Ο δέκα­τος ή συγκέντρωσις τής προσοχής στήν καρδιά. 

Ο ένδέκατος καρπός είναι ή συνεχής παρακολούθησις στά σφάλματα καί τίς άμαρτίες μας, άπό τήν μνήμη τών ό­ποιων αύξάνεται μέσα μας ή ταπείνωσις καί μετατρέπε­ται σέ πένθος. 

Ό δωδέκατος καρπός είναι ή αισθησις τής παρουσίας τοϋ Θεοϋ, τοῦ θανάτου, τής μελλούσης κρί­σεως καί οί σκέψεις γιά τά βάσανα τής κολάσεως.

 Ό δέ­κατος τρίτος καρπός είναι ή άπομάκρυνσις καί τό μίσος τοϋ νοῦ μας γιά κάθε τί άπολαυστικό έργο αύτοῦ τοῦ κό­σμου καί ή παραμονή του στήν καρδιά μας. Διότι μέ αύτή τήν συνήθεια τής βυθίσεως καί παραμονής τοϋ νοῦ στήν καρδιά μας, αύτή ή ίδια ή καρδιά αποκρούει καί μισεί ό­λες τίς αισθητές ἀπολαύσεις καί τά έργα τών έμπαθών άνθρώπων. Ό άνθρωπος πού θά συνηθίση νά κρατά τόν νοϋ του στήν καρδιά, ἀκολουθεῖ τά λόγια τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τῆς Κλίμακος πού λέγει: «Κλείσε τήν θύρα τοϋ κελλιοϋ σου γιά τό σώμα, τήν θύρα τοΰ στό­ματος σου γιά νά μή συνομιλής μέ άλλους άνθρώπους καί τήν έσωτερική θύρα γιά τήν άπόκρουσι τών κακών πνευ­μάτων».
Ό δέκατος τέταρτος καρπός εἶναι Ὅτι άρχίζει ή καρδιά καί άποκτά τό πένθος καί τά δάκρυα. Λέγη ό άγιος Μάρκος ό Ασκητής: ΄Πῶς νά μή κλαύση καί νά μήν λυπηθή όταν βλέπη ό χριστιανός τό νοερό μέρος τής ψυχής γεμά­το άπό λογισμούς άλαζονείας, άπό άσεβεῖς έπιθυμίας, ά­πό σκέψεις βλασφημίας καί διαβολικές προτροπές;

 Ό δέκατος πέμπτος καρπός εἶναι ότι μέ τήν επιστροφή τοϋ νοῦ στήν καρδιά, ό εσωτερικός κόσμος τοϋ άνθρώπου γίνεται σάν έ­νας καθαρός καθρέπτης, κατά τόν άγιο Κάλλιστο Ξανθόπουλο, στόν όποιον ό νοϋς βλέπει πολύ καθαρά τίς πονη­ρές διαθέσεις τής καρδιάς του, τίς προσβολές καί τίς πα­γίδες τών ακαθάρτων πνευμάτων.

Ό δέκατος έκτος καρπός είναι ή έξομοίωσις τής φύσεώς μας μέ τήν καθαρότητα τού Θεού πού γίνεται μέ τήν ενέργεια τοϋ Παναγίου Πνεύματος. Διό­τι, όπως οί θείοι Πατέρες εύρήκαν μερικούς τρόπους καί φυσικές μεθόδους γιά νά καθαρίσουν τήν άνθρώπινη φύσι άπό τά παρά φύσιν πάθη, τά όποια εισήλθαν σ' αύτήν, ό­πως είναι ή νηστεία, ή άγρυπνία, ή χαμευνία, ή κλίσις τών γονάτων, οί έδαφιαίες μετάνοιες, ή έγκράτεια καί άλλες άσκήσεις τού σώματος, κατά τόνϊδιο τρόπο εύρήκαν καί αύτή τήν τέχνη τής έπιστροφής τοΰ νοϋ στήν καρδιά γιά νά καθαρίζωνται πληρέστερα καί γρηγορώτερα τόσο ό νοϋς όσο καί ή καρδιά. Αύτά τά δύο μέρη τής άνθρωπίνης ύπάρξεως είναι πολύ λεπτά καί εύάλωτα στό κακό καί συγχρόνως μέ τήν είσοδο σ' αύτά τής άμαρτίας, έπηρεά ζονται καί τά άλλα μέρη καί μέλη τοΰ σώματος" διότι πρώτα προσβάλλονται τά λεπτότερα μέρη καί κατόπιν τά μεγαλύτερα. Γι' αύτό, έάν καθαρισθούμε άπό τά πρώ­τα, καθαρίζεται ολοκληρωτικά ή φύσις μας άπό τά πάθη καί έτσι διευκολύνουμε τόν έαυτό μας νά δεχθή τήν χάρι καί τήν ένέργεια τοϋ Θείου Πνεύματος. Αύτή ή τέχνη μάς καθαρίζει εύκολώτερα άπό οποιαδήποτε άλλη έργασία, επειδή έχει σάν έργο καί άπασχόλησι τήν μεγαλύτερη, καθολικώτερη καί περιεκτικώτερη άπό όλες τίς άλλες ά ρετή, δηλ. τό νά άγαπά ό άνθρωπος τόν Θεό μέ όλη του τήν ψυχή, τήν καρδιά, τήν δύναμι καί τήν διάνοιά του (πρβλ. Ματθ. 22,37). Γιά τήν έκπλήρωσι ιδιαίτερα αύτής τής εντολής, άλλά καί γιά όλες τίς άλλες, προσφέρεται στόν άνθρωπο ή ύπερφυσική χάρις του Θεοϋ γιά τήν ύπέρ φύσιν ζωή.

Ό δέκατος έβδομος καρπός τής νοεράς καί καρδια­κής προσευχής εΐναι ό νοϋς νά συνηθίση νά μπαίνη στήν καρδιά καί νά όμιλή μέ τόν ένδιάθετο λόγο, νά βλέπη τόν έαυτό του καί όλες τίς δυνάμεις του καί αύτή ή βύθισις στήν καρδιά τοϋ νοϋ δέν μένει χωρίς εύτυχία καί πνευμα­τική χαρά. "Οπως κάποιος, όταν άπουσιάση γιά λίγο άπό τό σπίτι του καί πάλι έπιστρέψη, χαίρεται καί εύθυμεῖ διό­τι άξιώθηκε νά ίδή τήν σύζυγο του καί τά παιδιά του, έτσι συμβαίνει καί μέ τόν νοϋ. Μέ αύτή τήν νοερά έκ τής καρδίας προ­σευχή, μπορεί ό άνθρωπος νά φυλάγη τόν νοϋ καί τήν καρδιά του, έάν δέν έφθασε άκόμη στήν τελεία καθαρό­τητα καί απάθεια, διότι αύτό είναι πολύ δύσκολο στόν κόσμο καί μάλιστα άκόμη καί στήν έρημο καί στήν ήσυ χία λόγω τής φιλαυτίας καί τής πλάνης τοΰ γένους μας, όπως λέγη ό θειος πατήρ Ιωάννης τής Κλίμακος, άλλά μποροῦμε νά άγωνιζώμεθα, όσο είναι δυνατόν, γιά τήν κάθαρσι άπό τά πάθη μας. Διότι ό Θεός έδωσε στόν άν­θρωπο τήν έντολή νά φυλάγη τήν καρδιά του άπό τά πάθη καί τίς κακές σκέψεις, λέγοντας: «Πρόσεχε σεαυτώ μή γένηται ρήμα κρυπτόν έν τή καρδία σου καί άνόμημα» (Δευτ. 15,9.)

 Ό δέκατος όγδοος καί μεγαλύτερος καρπός τής προσευχής είναι ή άπόκτησις τής αγάπης του Θεοϋ, ή ό­ποία είναι μητέρα όλων τών άρετών, επειδή είναι τό πλή­ρωμα όλων τών άγαθών έργων, καί μέσα στήν άγάπη τοϋ Θεοϋ περιέχεται καί ή άγάπη πρός τόν πλησίον, κατά τήν μαρτυρία τοϋ Εύαγγελιστοϋ Ιωάννου πού λέγει: «Ό άγαπών τόν Θεόν άγάπά καί τόν πλησίον αύτοϋ» (Ίωάν. 4,23). Καί σ' αύτές τίς δύο εντολές, δηλ. στήν άγάπη πρός τόν Θεό καί πρός τόν πλησίον, περιέχεται όλος ό νόμος καί οί προφήτες (Ματθ. 22,40). Αυτοί λοιπόν καί άλλοι πολλοί είναι οί καρποί τής καρδιακής προσευχής, όπότε, μακάρια είναι ή ψυχή έκείνη πού εργάζεται μυστικά αύτή τήν άγία προσευχή. Αύτός πού προσεύχεται μυστικά καί άληθινά στήν κάμαρα τής καρδιάς του καί συνομιλεί έκεῖ μέ τόν Νυμφίο Χριστό, θά άμειφθή στά φανερά άπό τόν Επου­ράνιο Πατέρα μας.
Μετάφρασις ἀπό τά ρουμανικά.

Από Πατέρα Δαμασκηνό Γρηγοριάτη.