Παναγία η Διασώζουσα

1. Ὁ Ἱ. Ναὸς καὶ ἡ ἵδρυσίς του

Ὁ Ἱ. Ν. βρίσκεται στὸ νότιο μέρος τῆς Ἱ. Μ. τοῦ Θεολόγου, ἀπὸ τὴν ὁποία ἀπέχει λίγα βήματα. Ἥταν μικρὸς παλιὰ (7.30x7μ.), ἀλλὰ καλλιτεχνικὰ κτισμένος. Προσφάτως ἐπεκτάθηκε στὸ δυτικὸ μέρος του καὶ ἔχει τώρα μῆκος 17 μ. καὶ πλάτος 7 μ.

Ὁ ἀκριβὴς χρόνος τῆς ἱδρύσεως τοῦ Ἱ. Ν. εἶναι ἄγνωστος. Ὑπάρχουν ὅμως οἱ τίτλοι ἰδιοκτησίας του ἀπὸ διάφορες ἐποχές. Ἀπὸ αὐτοὺς φαίνεται ὅτι ὁ Ἱ. Ν. ἱδρύθηκε πρὶν ἀπὸ τὸ 1500. Στὸν πρῶτο τίτλο, ποὺ ἐχει χρονολογία 1590, ἀναφέρονται ἀξιόλογοι μάρτυρες, Ἱερωμένοι καὶ Λαϊκοὶ τῆς Πάτμου, οἱ ὁποῖοι, μετὰ ἀπὸ μιὰ φιλονικία ἀνάμεσα στὸν ἱερέα Θωμᾶ καὶ τὸν Γεώργιο Μάγγιπα γιὰ τὴν κυριότητα τοῦ ναοῦ, βεβαιώνουν ὅτι «ἀπὸ παλιὰ οἱ γονεῖς τοῦ κυρίου Γεωργίου εἶχαν τὴν κυριότητα τοῦ σεβασμίου Ἱ. Ν.». Ἄρα ἡ ἵδρυσίς του ἔγινε πρὶν ἀπὸ τὸ 1590.

Στὸ ὑπέρθυρο τῆς μίας ἀπὸ τὶς παλιὲς ἐξόδους πρὸς δυσμάς, ὑπῆρχε ἐντοιχισμένη ἐπιγραφὴ διὰ τὴν ἀνακαίνιση τοῦ Ἱ. Ν., χωρὶς ὅμως χρονολογία. Ἡ ἐπιγραφὴ εἶναι ἡ ἑξῆς:

«ΜΗΝΙ ΙΟΥΝΙΟΣ ΚΗ´ ΕΚΑΙΝΙΣΘΗ Ο
ΘΕΙΟΣ ΝΑΟΣ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΔΙΑΣΩΖΟΥΣΑΣ.
ΤΟ ΣΤΕΡΕΩΜΑ ΤΩΝ ΕΠΙ ΣΟΙ ΠΕΠΟΙΘΟΤΩΝ
ΣΤΕΡΕΩΣΟΝ ΚΥΡΙΕ ΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑΝ
ΗΝ ΕΚΤΗΣΩ ΤΩ ΤΙΜΙΩ ΣΟΥ ΑΙΜΑΤΙ»

(Ἡ ἐπιγραφὴ αὐτή, μετὰ ἀπὸ τὴν ἐπέκταση τοῦ Ἱ. Ν. τὸ 1956, ἐντοιχίσθηκε σὲ ἄλλη θέση του Ἱ. Ν.)

Δηλαδή: «Στὶς 28 Ἰουνίου ἀνακαινίσθηκε ὁ Ἱ. Ν. τῆς Ἁγίας Διασώζουσας. Κύριε, Ἐσὺ ποὺ στερεώνεις ὅσους σὲ πιστεύουν, στερέωσε τὴν Ἐκκλησίαν, τὴν ὁποίαν ἀπέκτησες μὲ τὸ τίμιο Αἷμά Σου».

Ἐπίσης, στὸ ἀνώφλι τῆς ἄλλης εἰσόδου, πρὸς δυσμάς, καὶ στὸ μέρος πρὸς τὸν Ἱ. Ν. ὑπῆρχε ἄλλη ἐπιγραφὴ δυσανάγνωστη καὶ παλαιότερη ἀπὸ τὴν προηγούμενη, ὅπως φαίνεται ἀπὸ τὰ γράμματα, μὲ χρονολογία 1590 (καὶ αὐτὴ ἡ ἐπιγραφὴ ἐντοιχίσθηκε σὲ κατάλληλη θέση στὸν ἀνακαινισμένο Ἱ. Ν.)

Ψηλά, στὴν ἀριστερὴ ἀπὸ τὶς τέσσερις ἁψίδες, στὶς ὁποῖες στηρίζεται ὁ τροῦλλος, ὑπάρχει γλυπτὸ μονόγραμμα ποὺ ἀναφέρεται στὴν ἀνακαίνιση τοῦ Ἱ. Ν.

2.Ἡ θαυματουργὸς Εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Διασωζούσης

Γιὰ τὴν προέλευση τῆς ἁγίας καὶ θαυματουργῆς Εἰκόνας δὲν σώθηκε καμμία μαρτυρία.

Ἡ παράδοση τῆς Πάτμου ἀναφέρει ὅτι ἡ Εἰκόνα ἀνήκει στὶς ἑβδομήκοντα Εἰκόνες τοῦ Εὐαγγελιστοῦ Λουκᾶ. Ὁ Εὐαγγελιστὴς Λουκᾶς ἦταν γιατρός (Κολασσαεῖς 4, 14) καὶ ζωγράφισε τὴν Μητέρα τοῦ Θεοῦ στὸ Ἱερὸ Εὐαγγέλιό του μὲ τὸν ὡραῖο καὶ γλαφυρὸ κάλαμό του.

Μιά παράδοση τῆς Ἐκκλησίας ἀναφέρει ὅτι ὁ Εὐαγγελιστὴς Λουκᾶς ζωγράφισε τρεῖς Εἰκόνες τῆς Θεοτόκου καὶ τὶς παρουσίασε σὲ Αὐτήν, ὅταν ζοῦσε. Ἐκείνη τὶς εὐλόγησε καὶ εἶπε: «Ἡ Χάρη τοῦ Γιοῦ μου νὰ εἶναι μαζί τος». Ἐπίσης ζωγράφισε καὶ τὴν εἰκόνα τῶν Ἁγίων Πέτρου καὶ Παύλου. Κατὰ τὴν ἴδια παράδοση, ὁ Εὐαγγελιστὴς Λουκᾶς ἐμφανίζεται στὴν Εἰκονογραφία νὰ ζωγραφίζει τὴν Παναγία καθιστὸς σὲ ἕδρανο καὶ ἔχοντας ἀπέναντί του σὲ τρίποδο τὴν Εἰκόνα τῆς Θεοτόκου.

Γιὰ τὸ ὅτι ἡ Εἰκόνα τῆς Διασωζούσης εἶναι ἀρχαιοτάτη καὶ ἔργο μεγάλου καλλιτέχνη, εὐσεβοῦς καὶ ἐναρέτου ἀνθρώπου, δὲν χωρεῖ ἀμφιβολία. Γι᾿ αὐτὸ καὶ γίνονται θαύματα, τὰ ὁποῖα ἐπιτρέπει ἡ Παναγία νὰ γίνονται μέσα ἀπὸ ὁρισμένες εἰκόνες Της, κατὰ τόπους, σὲ ὅσους προσέρχονται μὲ πίστη. Ἡ Εἰκόνα ἔχει διαστάσεις 0,82x0,65 καὶ ἔχει ὑποστεῖ παλαιότερα, ἄγνωστο πότε, ἐγκαύματα καὶ ἐπιζωγραφήσεις. Εἶναι δυστυχῶς καλυμμένη μὲ ἀργυροεπίχρυσες πλάκες, ἐπάνω στὶς ὁποῖες ὁ τότε χρυσοχόος ἀποτύπωσε σφραγίδες κάποιων νομισμάτων τῆς ἐποχῆς του καὶ πρόσθεσε δύο χέρια ἐντέχνως ἐπεξεργασμένα, μὲ τὰ ὁποῖα ἡ Θεοτόκος βαστάζει τὸ Παιδίον Ἰησοῦν.

Ὁ Φωτοστέφανος, ποὺ πλαισιώνει τὴν μεγαλοπρεπὴ Εἰκόνα, ἔχει τέσσερις ἀνάγλυφες σφραγίδες. Στὶς δύο ζωγραφίσθηκε ἡ Παναγία καὶ στὶς δύο ὁ Ἅγιος Γεώργιος (ἤ Θεόδωρος) καὶ ὁ Εὐαγγελιστὴς Λουκᾶς πιθανὸν καὶ πάνω πρὸς στὴν κορυφὴ τοῦ Στεφάνου ἡ Θεοτόκος Δεομένη, ὁλόσωμη μὲ ὑψωμένα χέρια.

Οἱ φωτοστέφανοι τῆς Παναγίας καὶ τοῦ Παιδίου Ἰησοῦ στολίζονται μὲ ἕνδεκα πολύτιμους λίθους, κόκκινους καὶ πράσινους, μεγάλου μεγέθους. Ὁ ἕνας τους χάθηκε.

Κάτω στὸ πλαίσιο τῆς Εἰκόνας, τὸ ὁποῖο εἶναι ἀπὸ ὀρείχαλκο, ἐξ αἰτίας τῆς ἐλλείψεως εὐγενοῦς μετάλλου, ὑπάρχει ἡ χρονολογία τῆς κατασκευῆς τῆς ἀργυροεπίχρυσης ἐπένδυσης: 1732

Τέλος, ὁλόκληρη ἡ Εἰκόνα καλύπτεται ἀπὸ ἀφιερώματα κάθε εἴδους καὶ ἀξίας. Τὸ καθένα τους ἀντιπροσωπεύει ἕνα θαῦμα!

3. Τὰ θαύματα

Τὰ θαύματα τῆς Παναγίας μέσα ἀπὸ τὴν Εἰκόνα Της, τὰ ὁποῖα γίνονται καθημερινὰ ἑδῶ καὶ αἰῶνες, εἶναι πάρα πολλὰ καὶ ποικίλα καὶ θὰ χρειαζόταν ἕνας τόμος ὁλόκληρος γιὰ νὰ τὰ γράψουμε ὅλα.

Ἀπὸ αὐτά, λόγῳ ἐλλείψεως χώρου, γράφουμε ἐδῶ λίγα γιὰ τοὺς εὐσεβεῖς χριστιανούς, μὲ τὴν πεποίθηση ὅτι εἶναι ἀρκετὰ νὰ στερεώσουν τὴν πίστιν τους στὸν Παντοδύναμο Θεὸ καὶ νὰ διατηρήσουν ἀμείωτο τὸν σεβασμὸ καὶ τὴν εὐλάβεια τῶν νεωτέρων γενεῶν στὴν Ὑπερένδοξη Μητέρα τοῦ Κυρίου, τὴν Μητέρα ὅλων τῶν χριστιανῶν. Καὶ δὲν χωρεῖ ἀμφιβολία γι᾿ αὐτό, ἀφοῦ ἡ Ἀμόλυντη Παρθένος, μετὰ ἀπὸ τὸν Εὐαγγελισμό Της ἀπὸ τὸν Γαβριήλ, προφήτευσε παρακινημένη ἀπὸ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, τὸ Ὅποῖο τὴν ἐπισκίασε, καὶ εἶπε μεταξὺ ἄλλων τὰ σημαντικὰ αὐτὰ λόγια: «Νά, ἀπὸ τώρα θὰ μὲ μακαρίζουν ὅλες οἱ γενεές».

Τὰ θαύματα εἶναι τὰ ἑξῆς:

1) Τὸ 1732, ὅταν οἱ πειρατὲς τῆς Ἀλγερίας λυμαίνονταν τὴν Μεσόγειο καὶ τὰ νησιὰ τοῦ Αἰγαίου, ἕνας Πάτμιος, ὁ Εὐστράτιος Γλυκονικήτας, ληστεύθηκε καὶ αἰχμαλωτίσθηκε ἀπὸ τοὺς πειρατὲς σὲ μιὰ παραλία τῆς Πάτμου, τὸ Κουβάρι, ὅπως τὸ λένε οἱ ντόπιοι, ὅπου εἶχε πάει γιὰ ψάρεμα. Τὸν μετέφεραν στὴν Νότια Ἀφρικὴ καὶ τὸν ἔκλεισαν στὶς φυλακὲς τῆς Τρίπολης. Ὁ δέσμιος Γλυκονικήτας παρακαλοῦσε κάθε ὥρα τὴν Ἐπέμβαση τοῦ Θεοῦ μὲ τὴν μεσιτεία τῆς Παναγίας τῆς Διασωζούσης, ὁ Ναὸς τῆς ὁποίας βρισκόταν κοντὰ στὸ σπίτι του.

Μετὰ ἀπὸ ἀρκετὸ διάστημα, ἐνῶ ἡ δύστυχη σύζυγος τοῦ Γλυκονικήτα μιὰ μεγαλόπρεπη σεμνὴ Γυναίκα, ἡ ὁποία τοῦ εἶπε νὰ Τὴν ἀκολουθήσει. Αὐτὸς ὅμως ἦταν δέσμιος καὶ δὲν μποροῦσε νὰ σηκωθεῖ. Ρώτησε τὸ ὄνομά Της καὶ τὴν ἰδιότητά Της καὶ πῆρε τὴν ἀπάντησε ὅτι εἶναι γνωστή του καὶ λέγεται Διασώζουσα. Πρὶν νὰ τελειώσει τὴν ἀπάντηση ἡ Κυρία Θεοτόκος, (ὢ τῶν θαυμάτων Σου, Ἀκήρατε Κόρη!) ὁ πρώην δέσμιος καὶ φυλακισμένος Γλυκονικήτας βρέθηκε ξαφνικὰ ἐλεύθερος μὲ ἀσύλληπτο τρόπο στὸ λιμάνι τῆς Πάτμου, ὅπου πρὶν ἀπὸ τρία χρόνια ψάρευε. Τὸ Πνεῦμα τοῦ Κυρίου τὸ ἄρπαξε, κατὰ τὴν Ἁγία Γραφή, καὶ τὸν μετέφερε κοντὰ στὴν γλυκειά του πατρίδα, στὰ ἀγαπημένα παιδιὰ καὶ τὴν δύστυχη σύζυγό του, ἡ ὁποία δὲν πίστευε στὸ γεγονός, ὅπως ἦταν φυσικό, καὶ δὲν ἤθελε νὰ τὸν βάλει σπίτι της. Ἀλλὰ ὁ Γλυκονικήτας τῆς μιλᾶ γιὰ σημάδια καὶ περιστατικὰ τοῦ σπιτιοῦ καὶ τῆς οἰκογένειάς του καὶ ἔτσι πείθει τὴν τιμιώτατη σύζυγό του νὰ τοῦ ἐπιτρέψει νὰ μπεῖ.

Τότε ὁ σωσμένος ἀπονέμει φόρο εὐχαριστίας στὴν Θεοτόκο, ἡ Ὁποία τὸν ἔσωσε, καὶ παίρνει τὰ ἀσημένια σκεύη τῆς συζύγου του καὶ ἐπενδύει τὴν Εἰκόνα τῆς Διασωζούσης μὲ ἀσημένια ἐλάσματα. Ὅταν ἐπέστρεφε ἀπὸ τὸν χρυσοχόο μὲ τὴν ἀσημωμένη Ἁγία Εἰκόνα, γιὰ νὰ τὴν τοποθετήσει στὸν Ἱ. Ν., βρίσκει στὸν δρόμο του χρυσᾶ φλωριά, μὲ τὴν ὁποῖα τὴν ἐπιχρύσωσε, ἀφοῦ αὐτὴ ἦταν ἡ ἐπιθυμία τῆς Θεοτόκου.

2) Τὸν Νοέμβριο τοῦ 1888 ἀπὸ ὑπερβολικὴ στενοχώρια, ἡ Πατμία Κ. Γ. ἀρρώστησε ἀπὸ ἀναφυλαξία (ἐξανθήματα σὲ ὅλο τὸ σῶμα) καὶ ὑπέφερε πολύ. Ἡ ἀσθενὴς ζητοῦσε τὴν Βοήθεια τῆς Παναγίας. Ὅταν ἕνα πρωῒ ἐπέστρεφε ἡ μητέρα της ἀπὸ τὸν Ἵ. Ν. τῆς Διασωζούσης μετὰ ἀπὸ τὴν Θ. Λ., φέρνοντας τὸ Ἀντίδωρο στὴν ἄρρωστη, ἐκείνη ἀπάντησε ὅτι εἶχε πάρει Ἀντίδωρο, καὶ ὅτι μιὰ Γυναίκα τὴν ἐπισκέφθηκε στὸν ὕπνο της καὶ σταύρωσε ὅλα τὰ πονεμένα μέλης της μὲ ἕνα μεγάλο Σταυρό, καὶ ἁμέσως ἔνιωσε δροσιὰ σὲ ὅλο τὸ σῶμά της. Ἡ ξένη Ἐπισκέπτρια τῆς εἶπε: «Γιὰ σένα βγῆκα ἀπὸ τὸ σπίτι μου καὶ πάω στὴν δριὰ Ν. Γιὰ νὰ πληροφορηθεῖς ποιὰ εἶμαι, πρόσεξε νὰ δεῖς, ὅταν ἐπιστρέψω στὸ σπίτι μου, ποῦ θὰ ἐγκατασταθῶ». Πράγματι, ὅπως μᾶς διηγήθηκε πολλὲς φορὲς μὲ δάκρυα ἡ ἐνδιαφερομένη, ἡ ὁποία θεραπεύθηκε ἀμέσως, ἡ Γυναίκα ποὺ τῆς παρουσιάσθηκε ἦταν ἡ Κυρία Θεοτόκος, ἡ Ὁποία ἐπέστρεψε στὸν Ἱ. Ν., μπῆκε στὸ Ἅγιο Βῆμα καὶ πῆρε τὴν θέση Της στὸ Εἰκονοστάσιο.

3) Ὅταν ὁ Ἱ. Ν. ἦταν στὴν κυριαρχία τῆς Κ. Κ., κάποιος ἀφιέρωσε στὴν θαυματουργὴ Εἰκόνα μιὰ χρυσὴ ζώνη μεγάλης ἀξίας. Ἡ ἰδιοκτήτρια τοῦ Ἱ. Ν. θεώρησε καλὸ νὰ τὴν ἀφαιρέσει ἀπὸ τὴν Εἰκόνα καὶ νὰ τὴν δώσει στὴν κόρη της, ἡ ὁποία τὴν φόρεσε. Ἀποτέλεσμα τῆς ἱεροσύλης πράξης ἦταν νὰ ἀρρωστήσει ἡ κόρη καὶ ἡ ἀρρώστεια νὰ καταλήξει σὲ ῥαχίτιδα.

4) Τὸν Αὐγουστο τοῦ 1905 κάποια γυναίκα, ποὺ καταγόταν ἀπὸ τὴν Πάτμο καὶ ἔμενε στὴν Ἰσμαηλία τῆς Αἰγύπτου, ἀρρώστησε βαρειά. Ὁ γιατρός, ποὺ ἦταν Ἄραβας, διαπίστωσε τυφοειδὴ πυρετὸ ὀξείας μορφῆς. Ἡ ἄρρωστη συχνὰ ζητοῦσε τὴν Βοήθεια τῆς Διασωζούσης καὶ ἔταζε τὸ δακτυλίδι της στὴν Εἰκόνα Της.

Τὴν νύκτα βλέπει στὸ ὄνειρό της μιὰ μαυροντυμένη Γυναίκα στὴν εἴσοδο τοῦ Ἱ. Ν. ἡ ὁποία τὴν καλοῦσε μὲ τὸ ὄνομά της. Τὴν καλοῦσε πολλές φορές, ἀλλ᾿ αὐτὴ ἀργοῦσε νὰ ἀπαντήσει καὶ εἶπε ὅτι δὲν τὴν ἤξερε ποιὰ ἦταν. Ἐκείνη εἶπε: «Μὲ γνωρίζεις καλά, γιατὶ συχνὰ μὲ παρακαλεῖς. Λοιπόν, σὲ πληροφορῶ ὅτι ἀπὸ σημερα δὲν θὰ δεῖς κακό». Καὶ ἀμέσως ἡ ἄρρωστη ξύπνησε σὲ πολὺ καλὴ κατάσταση. Τὸ πρωΐ ὁ Ἄραβας γιατρὸς ἐπισκέφθηκε τὴν ἄρρωστη καὶ παραδόξως τὴν βρῆκε ὑγιή. Διαμαρτυρήθηκε ἔντονα ὅτι ἡ γυναίκα που ἐπισκέφθηκε δὲν εἶναι ἡ ἴδια νομίζοντας ὅτι τὸν ἀπάτησαν. Μάταια προσπαθοῦσε νὰ τὸν πείσει ὁ σύζυγος τῆς θεραπευμένης. Τελικὰ ὑποχρεώθηκε ἀπὸ τὸν γιατρὸ νὰ ὑπογράψει βεβαίωση ὅτι ἡ γυναίκα, ποὺ ἐξετάσθηκε τὴν προηγούμενη ἡμέρα ἦταν ἡ ἴδια ἡ σύζυγός του καὶ ἄλλη, ὅπως ἰσχυριζόταν ὁ ἀλλόθρησκος γιατρός, ὁ ὁποῖος δὲν γνώριζε τὴν Δύναμη τοῦ Θεοῦ.

5) Μιὰ γυναίκα στὴν Αἴγυπτο εἶχε τρία παιδιά. Τὰ δύο πέθαναν λίγα χρόνια μετὰ τὴν γέννησή τους. Ὅταν καὶ τὸ τρίτο κινδύνευε καὶ κινδύνευε νὰ ἀκολουθήσει τὴν τύχη τῶν δύο ἀδελφῶν του, τόσο ἡ μητέρα του, ὅσο καὶ ἡ γιαγιά του παρακαλοῦσαν μὲ δάκρυα τὴν Παναγία νὰ τὸ σώσει.

Ξαφνικὰ τὸ ἑτοιμοθάνατο παιδὶ συνῆλθε ἀπὸ τὸν λήθαργο τοῦ θανάτου καὶ ἄρχισε νὰ λέγει στὴν μητέρα του: «Μαμά, Τὴν εἴδατε;». «Ποιά, παιδί μου:» ρώτησε ἡ μητέρα. «Νὰ αὐτὴ τὴν γυναίκα, ποὺ ἦλθε καὶ ἔβαλε τὸ χέρι Της στὸ μέτωπό μου καὶ μοῦ εἶπε ὅτι ἔγινα καλά. Εἶναι ἡ Ἁγία Διασώζουσα ἀπὸ τὴν Πάτμο». Πράγματι τὸ παιδί ξέφυγε τὸν κίνδυνο τοῦ θανάτου καὶ θεραπεύθηκε τελείως, χάρη στὴν θαυματουργικὴ ἐπέμβαση τῆς Παναγίας καὶ τὴν βαθειὰ πίστη τῶν συγγενῶν του στὸν Θεό. Χαρακτηριστικὰ τοῦ θαύματος αὐτοῦ εἶναι ὅτι πρὶν ἀπὸ τὴν παρουσία τῆς Κυρίας Θεοτόκου ἦλθε ἐλαφρὸ ρεῦμα ἀέρος, τὸ ὁποῖο γέμισε τὸ δωμάτιο τοῦ ἄρρωστου παιδιοῦ. Ἡ γιαγιά του τὸ αἰσθάνθηκε ζωηρά, χωρὶς νὰ ἐννοήσει ἀπὸ ποῦ ἐρχόταν καὶ γιατί. Μετὰ ἀπὸ τὴν πλήρη θεραπεία τοῦ παιδιοῦ ἀκολούθησαν, ὅπως ἦταν φυσικό, δωρεὲς καὶ ἀφιερώματα στὴν σεβασμία Εἰκόνα τῆς Διασωζούσης εἰς ἔνδειξιν εὐγνωμοσύνης τῶν γονέων γιὰ τὴν διάσωση τοῦ παιδιοῦ τους.

6) Στὴν Ἀμερικὴ μία κόρη ἀπὸ γονεῖς Πάτμιους ἀρρώστησε βαρειὰ καὶ ὁ γιατρὸς διαπίστωσε ὅτι χρειαζόταν ἄμεση χειρουργικὴ ἐπέμβαση. Οἱ γονεῖς καὶ οἱ ἄλλοι συγγενεῖς τοῦ παιδιοῦ μέσα στὸν μεγάλο αὐτὸ κίνδυνο παρακαλοῦσαν μὲ θερμὲς δεὴσεις τὴν Διασώζουσα γιὰ τὴν θεραπεία τῆς ἀγαπημένης τους κόρης.

Ξαφνικὰ ἡ μικρὴ Μ. ξύπνησε ἀπὸ βαθὺ ὕπνο καὶ εἶπε στὴν μητέρα της: «Βλέπω μιὰ Γυναίκα, ποὺ ἦλθε νὰ μὲ κάνει καλά. Νά, περπατάει, βγαίνει ἔξω. Δὲν τὴν βλέπετε;». Καὶ ἀμέσως θεραπεύθηκε χωρὶς νὰ ξαναπάει σὲ γιατρό.

7) Κάποιος δάσκαλος στὴν Πάτμο ἔπασχε ἀπὸ τὰ μάτια του καὶ θεραπεύθηκε ἀπὸ τὴν Διασώζουσα μὲ τὸ ἑξῆς ὄνειρο: Τοῦ παρουσιάσθηκε μιὰ Γυναίκα, ἡ Ὁποία τὸν διαβεβαίωσε διὰ τὴν γρήγορη θεραπεία τῶν ματιῶν του. Μετὰ τὸν πῆρε καὶ τὸν ὁδήγησε μπροστὰ στὴν πόρτα τοῦ Ἱ. Ν. καὶ τοῦ εἶπε: «Ἐδῶ κατοικῶ καὶ προσπάθησε νὰ ἔλθεις νὰ μὲ συναντήσεις. Ἄκουσα τὶς παρακλήσεις καὶ τὶς προσευχές σου, ποὺ εἶναι ἀποτέλεσμα τῆς μεγάλης πίστης σου». Ὁ δάσκαλος φοβισμένος ξύπνησε τελείως ὑγιὴς καὶ διηγήθηκε τὸ πρωῒ τὸ ζωντανὸ αὐτὸ ὄνειρο στοὺς συναδέλφους καὶ τοὺς γνωστούς του.

Καὶ ὅταν ἀνέβηκε στὸν Ἱ. Ν. γιὰ νὰ παρακολουθήσει τὴν Θ. Λ., ἀναγνώρισε τὴν εἴσοδο, στὴν ὁποία διηγήθηκε στὸν ὕπνο του ἀπὸ τὴν Παναγία καὶ θαύμασε τὴν παντοδυναμία τοῦ Θεοῦ καὶ τῶν Ἁγίων Του. Σὲ ὅλο τὸ διάστημα τῆς Θ. Λ. ὁ δάσκαλος ἦταν γονατιστὸς καὶ προσευχόταν μπροστὰ στὴν Εἰκόνα τῆς Παναγίας.

8) Τὰ Χριστούγεννα τοῦ 1908 ὁ Ἐφημέριος τοῦ Ἱ. Ν. Ἱερομόναχος Δανιὴλ Γάζος, πῆγε σὲ ἕνα σπίτι τῆς Ἐνορίας του, γιὰ νὰ εὐχηθεῖ ἐπ᾿ εὐκαιρίᾳ τῆς Ἑορτῆς. Ὅταν ἔγινε συζήτηση γιὰ τὸν Ἱ. Ν. καὶ τὶς ἀνάγκες του, παρακάλεσε τὴν οἰκοδέσποινα νὰ γράψει στὸν σύζυγό της στὴν Ἀμερική, γιὰ νὰ κάνει ἐράνους γιὰ τὸν Ἱ. Ν. Ἡ οἰκοδέσποινα ὑποσχέθηκε μὲ εὐχαρίστηση ὅτι θὰ γράψει, ἀλλὰ ἀμέλησε.

Πρὶν ἀπευθυνθεῖ στὸν σύζυγό της, πῆρε ἐπιστολὴ ἀπ᾿ αὐτόν, ὅπου τῆς ἀνέφερε ὅτι τὰ Χριστούγεννα σκέφθηκε νὰ πάει νὰ συναντήσει τοὺς ἐν Μ. Ε. Ο. συμπρατιῶτες του, μὲ τὸν ἀποκλειστικὸ σκοπὸ νὰ κάνουν ἐράνους γιὰ τὸν Ἱ. Ν. τῆς Διασωζούσης. Ὁ ἔρανος ἔγινε καὶ μάζεψαν μὲ τὴν βοήθεια τοῦ Θεοῦ ἕνα σημαντικὸ χρηματικὸ ποσό. Τὸ γεγονὸς αὐτὸ εἶναι ἀξιοσημείωτο, ὄχι μόνον γιὰ τὴν ταύτιση τῶν σκέψεων τοῦ Ἐφημερίου καὶ τοῦ ἀνθρώπου στὴν Ἀμερικὴ ποὺ ἐνδιαφέρθηκε, ἀλλὰ καὶ γιατὶ τὴν νύκτα τῆς ἡμέρας ἐκείνης, ποὺ συζητήθηκε τὸ θέμα τοῦ Ἱ. Ν., εἶδε κάποιος στὸν ὕπνο του μιὰ Γυναίκα, ποὺ τοῦ εἶπε ὅτι πήγαινε στὴν Ἀμερική, νὰ συναντήσει τὸν προαναφερόμενον κύριο, γιὰ νὰ τοῦ παραγγείλει νὰ κάνει μὲ κάθε τρόπους ἐράνους γιὰ τὶς ἄμεσες καὶ ἐπιτακτικὲς ἀνάγκες τοῦ Σπιτιοῦ Της.

9) Λίγους μῆνες μετὰ ἀπὸ τὴν Μικρασιατικὴ καταστροφή, τὸ 1922, κατέφθασε στὴν Πάτμο καὶ ἀνέβηκε στὸν Ἱ. Ν. μία γυναίκα, ἡ ὁποία ἔφερε δώδεκα ἀσημένια ἀφιερώματα, ποὺ τὸ καθένα τους ἀναπαριστοῦσε ἕναν στρατιώτη. Τὰ κρέμασε στὴν θαυματουργὴ Εἰκόνα μὲ μεγάλο σεβασμὸ καὶ θερμὲς ἐκδηλώσεις εὐγνωμοσύνης. Ἐπίσης ἀφιέρωσε στὸν Ἱ. Ν. καὶ ἀρκετὴ ποσότητα μεταξωτοῦ ὑφάσματος.

Στὴν ἐρώτηση τοῦ κόσμου, ποὺ εἶχε ἐκκλησιασθεῖ καὶ εἶχε λίγο πρὶν παρακολουθήσει τὸ Μυστήριο τοῦ Εὐχελαίου, γιατὶ ἦταν Μ. Τετάρτη, ἡ γυναίκα εἶπε ὅτι οἱ δώδεκα αὐτοὶ ἄνδρες βρέθηκαν σὲ ἀδιέξοδο κατὰ τὴν ὑποχώρηση τῶν ἑλληνικῶν στρατευμάτων στὴν Μικρὰ Ἀσία καὶ παρακάλεσαν μὲ πίστη τὴν Ὑπερμάχο Στρατηγό. Ἐκείνη παρουσιάσθηκε καὶ τοὺς ἀπάλλαξε ἀπὸ τὸν κίνδυνο, λέγοντάς του ὅτι ὀνομάζεται Διασώζουσα. Καὶ ἡ προσκυνήτρια κατέληξε: «Γι᾿ αὐτὸ μὲ ἔστειλαν ἐδὼ καὶ πλήρωσαν τὴν δαπάνη τοῦ ταξιδιοῦ μου, γιὰ νὰ προσευχηθῶ γιὰ αὐτοὺς καὶ νὰ φέρω τὰ ἀφιερώματά τους».

10) Γύρω στὰ μέσα τοῦ Ὀκτωβρίου τοῦ 1928 ἡ Σ. Μ. γέννησε στὴν Πάτμο τὴν κόρη της μὲ πολὺ δύσκολες συνθῆκες τοκετοῦ. Ἡ λεχώνα προσβλήθηκε ἀπὸ ἐπιλόχιο πυρετὸ σὲ τέτοιο σημεῖο, ὥστε οἱ δύο γιατροί, παρὰ τὶς προσπάθειές τους, δὲν κατόρθωσαν νὰ διώξουν τὸν κίνδυνο. Οἱ συγγνεῖς, βλέποντας τὴν ἀπελπιστικὴ κατάσταση τῆς ἄρρωστης ἀναγκάσθηκαν νὰ καλέσουν ἀπὸ ἕνα ἄλλο νησὶ καὶ ἄλλο γιατρό, φημισμένο γιὰ τὴν ἐπιστημονικὴ κατάρτισή του, ἀλλὰ καὶ αὐτὸς δὲν κατόρθωσε τίποτε. Πέρασαν ἀρκετὲς ἡμέρες χωρὶς ἀποτέλεσμα καὶ οἱ συγγενεῖς βρίσκονταν σὲ ἀπόγνωση.

Ξαφνικά, τὴν τελευταία ἡμέρα ἡ λεχώνα, παρ᾿ ὅλον τὸν πυρετὸ καὶ τὴν ἐξάντληση, κάλεσε τὴν ἀδελφή της καὶ μὲ πολὺ κόπο τῆς εἶπε ὅτι στὸν ὕπνο της βρέθηκε στὴν πόρτα τοῦ Ἱ. Ν. τῆς Παναγίας. Μεταφέρανε στὴν Ἁγία Εἰκόνα καὶ κάνανε τὸ σημεῖο τοῦ Σταυροῦ πάνω στὴν ἄρρωστη. Ψάλανε τὴν Παράκληση τῆς Παναγίας καὶ ἀφήσανε τὴν εἰκόνα στὸ σπίτι ὅλην τὴν ἡμέρα. Ὅλοι μὲ θερμὰ δάκρυα καὶ κατανυκτικὲς δεήσεις ἱκέτευαν τὴν Παναγία νὰ δείξει θαῦμα. Καὶ τὸ ἔδειξε τὴν ἴδια μέρα καὶ ἡ ἄρρωστη παρουσίασε στροφὴ πρὸς τὸ καλύτερο. Οἱ γιατροὶ δὲν μπορούσαν νὰ ἐξηγήσουν διαφορετικὰ τὴν αὐτόματη ἀλλαγὴ καὶ διαπίστωσαν καὶ αὐτοὶ τὸ θαῦμα, δοξάζοντας τὸν Κύριον καὶ τὴν Παναγίαν.

11) Τὸν Δεκέμβριο τοῦ 1929 ὁ Α. Κ. ἄνθρωπος μεγάλης ἡλικίας ἔπαθε βαρειὰ κρίση εἰλεοῦ ἀπὸ συστροφὴ τῶν ἐντέρων, ἡ ὁποία εἶναι πολὺ ἐπικίνδυνη πάθηση. Ὁ γιατρὸς μετὰ ἀπὸ τὴν διάγνωση αὐτή, ἐξάντλησε ὅλες τὶς προσπάθειές του, ἀλλὰ μάταια, ἀφοῦ ὁ ἀσθενὴς εἶχε ἀδράνεια στὴν κένωση, ποὺ θὰ εἶχε ὡς ἀποτέλεσμα τὴν φλόγωση τοῦ ὀργανισμοῦ καὶ τέλος τὸν θάνατο. Ὅταν ἡ κατάστασή του ἐπιδεινώθηκε, σὲ σημεῖο ποὺ ὀ γιατρὸς περίμενε ἀπὸ στιγμὴ σὲ στιγμὴ τὸ μοιραῖο, ξαφνικὰ ἡ σύζυγος τοῦ Α.Κ. θυμήθηκε τὴν θαυματουργὸ Εἰκόνα τῆς Διασωζούσης, τὴν ὁποία κάλεσε ἐπίσημα στὸ σπίτι της.

Συγκλονιστικὴ ἦταν ἡ ὑποδοχὴ καὶ προϋπάντηση τῆς Εἰκόνας μὲ πίστη καὶ θερμὰ δάκρυα ἀπὸ τὸ σύζυγο καὶ τὰ παιδιὰ τοῦ ἀσθενοῦς, ἀλλὰ καὶ μὲ τοὺς γείτονες. Τὴν ὑποδοχὴ αὐτὴ ὁ συγγραφέας παρακολούθησε ἀπὸ κοντά. Ἀμέσως δίπλα στὸ κρεβάτι τοῦ ἑτοιμοθανάτου ἔψαλλαν οἱ ἱερεῖς μὲ βαθειὰ κατάνυξη τὴν Παράκληση τῆς Παναγίας. Σ᾿ ἕνα σημεῖο ὁ ἀσθενής (ὦ τῶν θαυμασίων Σου, Πανθαύμαστη Δέσποινα!) αἰσθάνθηκε τὴν ἀνάγκη τῆς κενώσεως καὶ μὲ μεγάλο δισταγμό, ἀπὸ σεβασμὸ βέβαια πρὸς τὴν Ἁγίαν Εἰκόνα καὶ τοὺς ἱερεῖς ποὺ στεκόνταν ἐκεῖ δίπλα, τὸ εἶπε στὴν σύζυγό του. Ἡ θαυμαστὴ αὐτὴ ἐπέμβαση τῆς Παναγίας διαπιστώθηκε ὄχι μόνο ἀπὸ τὸν ἀσθενὴ καὶ τοὺς παρευρισκομένους, οἱ ὁποῖοι μὲ δάκρυα χαρᾶς δόξαζαν τὸν Θεὸν καὶ τὴν Θεοτόκο, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ τὸν ἴδιο τὸν γιατρὸ ποὺ εἶδε μὲ ἔκπληξη τὸν ἀσθενή, τὸν ὁποῖο εἶχε πρὶν ἀπὸ λίγο καταδικάσει, λόγῳ τῆς φύσεως τῆς ἀσθένειάς του, νὰ βαδίζει πρὸς γρήγορη ἀνάρρωση.

Τὴν νύκτα ἡ κόρη τοῦ θεραπευμένου εἶδε στὸν ὕπνο της τὴν Εἰκόνα, ἡ ὁποία τῆς μίλησε καὶ τῆς παρήγγειλε νὰ εἰδοποιήσει τὴν Ε.Μ. νὰ πραγματοποιήσει τὴν ὑπόσχεσιν ποὺ εἶχε δώσει σὲ Αὐτήν.

Πράγματι, τὸ πρωΐ ρώτησε τὴν Ε. Μ. καὶ ἐκείνη ἀπάντησε ὅτι εἶχε ὑποσχεθεῖ κάτι, ἀλλὰ τὸ καθυστέρησε ἀπὸ ἀμέλεια.

12) Γύρω στὰ 1932 κάποια γυναίκα στὸν Πειραιᾶ εἶχε σύζυγο, ὁ ὁποῖος ἀσθένησε ἀπὸ ρευματισμοὺς καὶ παρέμεινε γιὰ πολὺ ἀκίνητος στὸ κρεββάτι. Χρησιμοποιήθηκαν ὅλαν τὰ γνωστὰ τότε φάρμακα, χωρὶς νὰ ἔχει τὴν παραμικρὴ βελτίωση.

Μετὰ ἀπὸ ὑπόδειξη ἑνὸς Πατμίου γείτονά τους, ζήτησαν οἱ σύζυγοι αὐτοὶ καὶ τοὺς ἔστειλαν πρόθυμα λάδι ἀπὸ τὴν Κανδήλα τῆς Διασωζούσης καὶ (ὢ τοῦ θαύματος!) μετὰ ἀπὸ τὴν πρώτη ἐπάλειψη καταπραΰνθηκαν οἱ πόνοι καὶ ὁ ἄνθρωπος ἄρχισε νὰ κινεῖται λίγο-λίγο, ἕως ὅτου ἀποκαταστάθηκε τελείως ἡ ὑγεία του.

Ὁ θεραπευμένος σὲ ἔνδειξη εὐγνωμοσύνης πρὸς τὴν Γιάτρισσαν τῶν νόσων Ἁγίαν Θεοτόκον ἔστειλε ἐδῶ Ἱερὰ ἀντικείμενα ὡς ἀφιερώματα.

13) Ὅταν τὸ 1939 ὁ Ι. Κ. ἀνέβηκε νὰ κλαδέψει τὴν κληματαριὰ τοῦ σπιτιοῦ του καὶ ἔπεσε ἐπικίνδυνα, ὁ γιατρὸς ποὺ ἦλθε, μετὰ ἀπὸ τὴν λεπτομερὴ ἐξέτασή του, διαπίστωσε σοβαρὲς κακώσεις καὶ εἶπε ὅτι ἔπρεπε νὰ μπεῖ στὸ νοσοκομεῖο. Ἡ εὐλαβὴς σύζυγός του φοβήθηκε, ὅπως ἦταν ἑπόμενο, ἀπὸ τὰ λόγια τοῦ γιατροῦ. Τότε σκέφθηκε τὴν Μεγαλόχαρη καὶ ζήτησε ἀπὸ τὸν Β. Β. λίγο λάδι ἀπὸ τὴν κανδήλα, γιὰ νὰ ἀλείψει τὸν ἄρρωστο. Αὐτὸ ἔγινε τὸ ἀπὸγευμα τῆς ἡμέρας ἐκείνης μὲ πολλὴ εὐλάβεια. Τὴν ἄλλη μέρα ὁ Ι. Κ. αἰσθάνθηκε τὸν ἑαυτό του πολὺ καλὰ καὶ σηκώθηκε ἀπὸ τὸ κρεββάτι. Ὁ γιατρὸς ἔμεινε ἔκπληκτος, ὅταν ἦλθε τὴν δεύτερη φορὰ μὲ σκοπὸ νὰ τὸν στείλει στὸ νοσοκομεῖο. Τὸ θαῦμα τὸ βεβαίωσε καὶ ὁ ἴδιος ὁ γιατρός.

Ὁ Ι. Κ. ἀπὸ εὐγνωμοσύνη πρὸς τὴν Θεοτόκο, ἀφιέρωσε στὸν Ἱ. Ν. Της, μετὰ ἀπὸ πρότση τοῦ Β. Β.. τὸ ἐρειπωμένο σπίτι του, ποὺ βρισκόταν ἔξω ἀπὸ τὸ Ἅγιο Βῆμα. Τὸ σπίτι αὐτὸ θὰ κατεδαφιζόταν, γιὰ νὰ ἀποτελέσει τμῆμα τοῦ περιβόλου τοῦ Ἱ. Ν., ὅπως καὶ ἔγινε καὶ ἔτσι ἐπεκτάθηκε τὸ Ἅγιο Βῆμα.

14) Τὸ 1959 ὁ Π. Κ. ποὺ ἔμενε στὴν Ἀθήνα, ἔχανε τὸ φῶς του σὲ ἀραιὰ χρονικὰ διαστήματα στὴν ἀρχὴ καὶ σὲ συχνότερα κατόπιν. Οἱ γιατροὶ ἐξάντλησαν ὅλα τὰ σύγχρονα φάρμακα καὶ δὲν πέτυχαν τὴν θεραπεία. Τελικὰ τὸν συμβούλεψαν νὰ μπεῖ σὲ νευρολογικὴ κλινική.

Κατὰ σύμπτωση ἡ οἰκογένεια τοῦ ἀρρώστου συνδεόταν στενὰ μὲ τὴν Πάτμια Θ. Β., ἡ ὁποία εἶχε θερμὴ πίστη καὶ εὐλάβεια καὶ συμβούλεψε τὸν πάσχοντα νὰ ἔλθει στὴν Πάτμο νὰ ζητήσει τὴν βοήθεια τῆς Παναγίας. Ἡ πρόταση ἔγινε δεκτή καὶ ὁ ἀσθενὴς ἦλθε στὴν Πάτμο. Ἐνῶ γινόταν ἡ Παράκληση γι᾿ αὐτόν, αἰσθάνθηκε τέτοιο κλονισμό, ὥστε δυσκολεύθηκε κατὰ τὴν ἀποχώρησή του νὰ κατέβει τὴν σκάλα τοῦ Ἱ. Ν. Ἐπέστρεψε ὑγιὴς στὴν Ἀθήνα, ἀλλὰ μετὰ ἀπὸ ἕνα χρονικὸ διάστημα ἔχασε καὶ πάλι τὸ φῶς του. Τότε ξάπλωσε καὶ εἶδε στὸν ὕπνο του κμιὰ μεγαλόπρεπη Γυναίκα μὲ μαῦρα, ἡ Ὁποία σὺν τοῖς ἄλλοις τοῦ ἔφερε καὶ τὸ δακτυλίδι, τὸ ὁποῖο ἡ σύζυγός του τὸ εἶχε κρεμάσει ὡς ἀφιέρωμα στὴν Εἰκόνα. «Ἦλθες ἐσὺ στὸ σπίτι μου, τώρα ἦλθα ἐγὼ στὸ δικό σου», εἶπε ἡ Γυναίκα στὸν Π. Κ. καὶ ἔβαλε τὸ χέρι Της στὰ μάτια τοῦ ἀσθενοῦς. Τότε ξύπνησε ὑγιὴς καὶ διηγήθηκε τὸ ὄνειρο στοὺς δικούς του. Ἀπὸ τότε ὁ Π. Κ. ἀποδίδοντας φόρο εὐγνωμοσύνης στὴν Κυρία Θεοτόκο ἔρχεται κάθε χρόνο στὴν Πάτμο μὲ τὴν οἰκογένειά του στὴν Ἑορτὴ τῆς Παναγίας ποὺ τὸν ἔσωσε.

(Ἀρχ. Ἰερεμίου Βάστα, προηγουμένου Ἱ. Μ. Πάτμου. Μετάφρασις τῆς 4ης Ἐκδόσεως ὑπὸ Ἱερομονάχου Φιλίππου Θεολογίτου.
Ἔκδοσις Ἱ. Μ. Ἁγ. Ἰωάννου Θεολόγου. Πάτμος 2003).